Als een bestuurder buiten zijn bevoegdheid handelt kunnen de andere bestuurders deze handeling vernietigen. Zijn er alleen intern afspraken gemaakt over de bevoegdheid? Dan kan de handeling niet ongedaan worden gemaakt, maar de bestuurder kan wel intern worden aangesproken.
- Wie handelt er namens de vereniging?
- Handelen buiten bevoegdheid
- Wie is aansprakelijk?
- (Interne) aansprakelijkheid
Wie handelt er namens de vereniging?
In beginsel is het bestuur van de vereniging bevoegd om namens de vereniging te handelen en overeenkomsten aan te gaan. In de statuten kan zijn bepaald dat één bestuurder bevoegd is, of dat bestuurders gezamenlijk bevoegd zijn. Deze gegevens zijn op te vragen bij de Kamer van Koophandel.
Handelen buiten bevoegdheid
Een bestuurslid of een andere vrijwilliger heeft iets gekocht, besteld of toegezegd namens de vereniging. Maar dat is buiten diens bevoegdheid. De bestelling is veel meer waard dan de bevoegdheid. De toezegging had niet namens de vereniging gedaan kunnen worden. Wat kan je hiertegen doen?
Voorbeelden: de gemeente wilt dat de vereniging gaat verhuizen. Een bestuurder zegt deze verhuizing toe, maar heeft deze bevoegdheid niet. Mag de gemeente vertrouwen op de toezegging van deze onbevoegde bestuurder? Nee, dat mag de gemeente niet. Bij de Kamer van Koophandel had de gemeente immers kunnen controleren wie er namens de vereniging bevoegd is om beslissingen te nemen. Hier kan bijvoorbeeld staan dat er minimaal twee bestuurders moeten tekenen voor akkoord. Als dat niet is gebeurd kan de handeling worden vernietigd door de andere bestuursleden.
Ander voorbeeld: een vrijwilliger van de vereniging koopt twintig ballen voor het elftal. Hij is niet bevoegd om deze aankoop namens de vereniging te doen. Ook hier geldt dat de bestuursleden de aankoop kunnen terugdraaien.
De handeling van de bestuurder blijft tot stand, totdat de andere bestuurders hier wat tegen doen. Zij kunnen de handeling van de onbevoegde bestuurder ‘vernietigen‘. Dat kunnen zij doen door een brief of email te sturen. Daarin zetten zij dat de bestuurder niet bevoegd was, en dat de wederpartij dit had kunnen weten omdat het bij de Kamer van Koophandel staat geregistreerd.
Wie is aansprakelijk?
De verkoper kan niet bij de vereniging aankloppen. De verkoper had namelijk zelf beter onderzoek moeten doen. Maar onder omstandigheden kan de bestuurder die buiten zijn boekje ging wel aansprakelijk zijn. Als je weet dat je iets niet mag ondertekenen en je doet het opzettelijk wel, dan is dat mogelijk onrechtmatig.
In beginsel zijn bestuurders van een (formele) vereniging niet persoonlijk aansprakelijk. De vereniging is aansprakelijk. Maar als een bestuurder buiten zijn bevoegdheid handelt, of helemaal zonder bevoegdheid handelt, kunnen de andere bestuurders die persoon wel aansprakelijk stellen.
(Interne) aansprakelijkheid
In sommige gevallen kan de vereniging toch zijn gebonden aan de handeling. Dat kan als er sprake is van ‘toerekenbare schijn‘. Dat houdt in dat de wederpartij ervan uit mocht gaan dat de persoon bevoegd was om te handelen namens de vereniging. Dat is bijvoorbeeld het geval als die persoon al vaker zonder problemen namens de vereniging met die persoon heeft gehandeld.
De handeling kan dan niet worden teruggedraaid. De overige bestuurders kunnen de onbevoegde bestuurder wel intern aansprakelijk stellen voor het handelen.
De vereniging kan in het huishoudelijk reglement beperkingen hebben toegekend aan bevoegdheden van bestuurders. Deze beperkingen gelden alleen intern, binnen de vereniging. Hier geldt ook dat als de bestuurder buiten zijn bevoegdheid handelt, hij alleen intern kan worden aangesproken.
Brief vernietiging wegens gebrek in vertegenwoordiging
Een bestuurslid ging een contract aan dat buiten zijn/haar boekje ging. De bestuurder had dat contract niet alleen mogen tekenen. De vereniging roept de vernietiging van de overeenkomst in. Dat kan op grond van onbevoegde vertegenwoordiging.